Алексеев Алексей Степанович 

1930 сыллаахха тохсунньу 7 күнүгэр Тойон Арыыга элбэх оҕолоох ыалга төрдүс оҕонон күн сирин көрбүтэ. Элбэх оҕолоох аймахтарыгар көмөлөһө таарыйа оҕото суох бырааттара Ыстапаан кинини иитэ ылбыта. Огдооччуйа эбэбит иринньэх кыра оҕону бэйэтин оҕотун курдук көрөн-истэн, бүөбэйдээн атаҕар туруорбута. Ииппит аҕата 1941 сыллаахха Ийэ дойдуну көмүскүүр сэриигэ барбытын кэннэ ийэтинээн иккиэйэх хаалбыттара. Биир сыл буолан баран аҕалара өлбүтүн туһунан бэбиэскэ туппуттар. Оҕо сааһыттан оччотооҕу ыарахан кэмҥэ үлэ арааһын толорон, чугас дьонун сабыдыалынан, ийэтин сүбэтинэн үтүө үлэһит, дьоҥҥо ытыктанар киһи буола улааппыт. Кэлин автошколаҕа үөрэнэн суоппар идэтин ылан лесовоз, водовоз массыына суоппарынан пенсияҕа тахсыар дылы үлэлээбитэ. Пенсияҕа тахсан баран таах олорботоҕо, гаражка слесарынан үлэлии сылдьан бырааттарын, уолаттарын техникаҕа сыстаҕас оҥороору үөрэппитэ-такайбыта таах хаалбатаҕа – бары суоппар идэтин баһылаабыттара. Тутууга мындыр буолан аймахтарыгар, табаарыстарыгар дьиэ-уот тутталларыгар күүс-көмө буолбута. Оҕолорун, сиэннэрин дьиэлэтэлээбит үөрүүтүн элбэхтик билбитэ. Аҕабыт үтүө суобастаах үлэтэ, сырата-сылбата сыаналанан хаста даҕаны «Коммунистическай үлэ бастыҥа» бэлиэнэн, элбэх грамотанан, Махтал суругунан, юбилейнай мэтээллэринэн, сыаналаах бэлэхтэринэн наҕараадаламмыта. Кэнники кэмҥэ аварияҕа түбэспит, табаарыһын сүтэрбит аһыыта-абата доруобуйатын кэбирэтэн барбыта. Араас эминэн-томунан эмтэнэн, харыстана сатаабыта да ыар ыарыы эрдэ илдьэ барбыта олус хомолтолоох. Аҕабыт «Тураҥнаах» алааһын туохтааҕар да ордук таптыыра, ахтара. Саас көһөн таҕыстаҕына сүргэтэ көтөҕүллэрэ, үөрэрэ-көтөрө бу баарга дылы. Билигин аҕабытын табаарыстара: «Өлөксөй үтүө киһи этэ», – диэн ахталларын астына, киэн тутта истэбит. Аҕабыт көнө сүрүннээх, тобуллаҕас өйдөөх, чиэһинэй, аһыныгас, олус бэриниилээх үлэһит, истиҥ доҕор, аймах, улахан дьиэ кэргэн мындыр баһылыга этэ диэн үрдүктүк сыаналыыбыт. Аҕабыт Алексей Степанович биһигини сылаас тапталынан угуттуурун, биһиэхэ дурда-хахха буоларын өрүү саныы сылдьыахпыт, кини үтүө мөссүөнэ биһиги сүрэхпитигэр мэлдьи тыыннаах буолуоҕа.  

Улахан кыыһа Едисеева Л.А.